İnsanca ve Eşit Koşullarda Yaşamak İstiyoruz!

Türkiye Sakatlar Derneği'nin 3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle yayımladığı basın açıklaması:

Birleşmiş Millet tarafından alınan bir kararla 1992 yılından itibaren 3 Aralık tarihi 'Dünya Engelliler Günü' kabul edilmiştir. Bu şekilde engellilerin sorunları, beklentilerinin dünya kamuoyu ile paylaşılmasına, toplumda farkındalık yaratılması ve çözüm üretmesi gerekenlerin uyarılmasına çalışılmaktadır.

Uluslararası sözleşmeler ve ulusal düzenlemelerle engellilerin yaşamını daha iyi hale getirme, hayata eşit katılımını sağlama yönündeki çabalar bir kez daha gözler önüne serilmektedir.

Engelli hakları yönünden Türkiye'de iki temel hukuksal düzenleme yapılmıştır. 2005 yılında 5378 sayılı Engelli Hakları Hakkında Kanun yürürlüğe girmiş ve ardından 2008 yılında Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin ulusal mevzuatımızın bir parçası olmuştur.

Ancak bu olumlu gelişmeler, gündelik yaşamda istenilen sonuçları vermemiştir. Devlet başta olmak üzere Sözleşme ve Yasa'da öngörülen yükümlülükler tam olarak yerine getirilmemiştir. Bunun sonucunda engelliler sahip olduklarını düşündükleri haklara aslında ulaşamamış, yararlanamamıştır.

Daha da vahim olan ise engelliler sahip olduklarını da yitirmeye, giderek daha fazla ötelenmeye, görünmez hale hatta yaşayamaz hale getirilmeye başlanmıştır. Bu çarpık gidişe son verilmelidir.

Engelliler olarak şu acil taleplerimizi halkın ve Meclisin dikkatine sunuyoruz:

1) Sağlık raporları Dünya Sağlık Örgütü ölçütlerine göre düzenlenmeli, bu şekilde engellilerin çalışma, emeklilik başta olmak üzere haklarından adil şekilde yararlanmalarının önü açılmalıdır. Keyfi kural değişiklikleri nedeniyle emeklilik hakları elinden alınanlara hakları iade edilmelidir.

2) 2005 yılından beri toplu ulaşımın engellilere uygun hale getirilmesinin ertelenmesine son verilmeli, eski araçlar düzeltilmeli, koşullara uygun yeni araçlar alınmalıdır.

3) Devlet memurları ve iş kanunlarındaki istihdam kotaları eksiksiz uygulanmalıdır. Boş kadrolara atamalar gecikmeksizin yapılmalıdır. Engellilere insanca çalışma koşulları sağlanmalıdır.

4) Evde bakım yardımı ve engelli aylığı almak için gerekli koşullar keyfiyetten çıkarılmalı, gelir ölçütü aileye göre değil yararlanacak engelliye göre belirlenmelidir. Bakım yardımı ve engelli aylığı insanca yaşanacak düzeye çekilmelidir.

5) Engellilerin kullandığı ilaç, ortez, protez,bez gibi yaşamımız için gerekli sağlık ürünleri ve destekleri SGK tarafından tümüyle karşılanmalıdır. Sağlık Uygulama Tebliği buna göre değiştirilmelidir.

6) Engellilerin özellikle zihinsel engellilerin eğitimi özel sektöre bırakılmamalı, devlet okullarında yeterli derslik, eğitmen, danışman bulundurulmalı, rehabilitasyon derslerinin saatleri yeterli düzeye çıkarılmalıdır.

7) Engellilerin haklarından tam ve eksiksiz yararlanmalarının önü açılmalı, adil, eşit ve insanca bir yaşam hakkımız tanınmalıdır.