Milas'ın unutulan değerleri: 6 el sanatı yok oluyor
Milas'ta bir dönem herkesin bildiği, şimdi ise sadece birkaç kişinin hatırladığı gelenekler sessizce yok oluyor. Bu yok oluşun ardında neler var?
Milas Halıcılığında Tezgâhların Sesi Giderek Azalıyor
Milas halıcılığı, ilçenin geleneksel el sanatları arasında en köklü yere sahip olanlardan biridir. Özellikle yörede yaşayan kadınların dokuduğu halılar, motifleriyle Anadolu’nun kültürel mirasını gelecek nesillere aktarır. Her motif, ayrı bir hikâyeyi, dileği veya umudu sembolize eder. Ancak günümüzde fabrikasyon halıların ucuz maliyetleri ve gençlerin geleneksel el sanatlarına ilgisizliği nedeniyle Milas halıcılığı yok olmanın eşiğine geldi. Bugün ilçede sadece az sayıda atölye kalmış durumda. Geleneksel tezgâhların sayısı her geçen gün azalırken, geriye kalan ustalar ise sanatı devam ettirecek genç çıraklar bulamamaktan yakınıyor.
Milas'ta Bakırcılığın Son Ustaları Mesleklerini Yaşatmaya Çalışıyor
Geçmişte Milas’ın önemli geçim kaynaklarından biri olan bakırcılık, ilçede giderek unutulan mesleklerden biri hâline geldi. Bakır ustaları, geleneksel yöntemlerle cezve, tepsi, güğüm ve kazan gibi eşyalar üretirken, günümüzde bu mesleği devam ettirenlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Ucuz ve hazır ürünlerin piyasaya hâkim olması, bakırcılık mesleğinin cazibesini kaybetmesine neden oldu. Milaslı ustalar, bakırcılık mesleğinin yok olmaması için gençlerin bu mesleğe teşvik edilmesini istiyor.
Milas'ta Çömlekçilik Sanatı: Toprağa Hayat Veren Eller Azalıyor
Milas bölgesinde binlerce yıllık geçmişe sahip olan çömlekçilik, toprağa hayat veren ellerin hünerini yansıtan nadide bir geleneksel sanattır. Eskiden çömlekçilik evlerde temel ihtiyaçları karşılamak için yaygın şekilde yapılırdı. Ancak endüstriyel ürünlerin popüler olması nedeniyle çömlek kullanımı azaldı ve çömlek atölyelerinin çoğu kapandı. Bugün Milas'ta bu sanatı yaşatan az sayıda usta bulunuyor. Bu ustalar, çömlekçilik sanatını ayakta tutmak için büyük emek verirken, genç nesillerin ilgisizliğinden şikâyet ediyor.
Milas'ın Unutulan İğne Oyaları: Kadınların İncelikli Sanatı
Milas'ta kadınlar tarafından geçmişte yaygın olarak yapılan iğne oyası, bugün ilçede unutulmaya yüz tutmuş geleneklerden biri. Başörtüleri, mendiller ve çeyizlik eşyaların kenarlarına işlenen zarif motiflerle ünlü olan iğne oyası, büyük bir sabır ve emek ister. Ancak son yıllarda hazır tekstil ürünlerinin daha ucuz olması nedeniyle, geleneksel iğne oyası da giderek azalıyor. İlçede bu geleneği sürdüren kadınlar, bu el sanatının gelecek nesillere aktarılması için destek bekliyor.
Milas'ta Sepetçilik Sanatı: Söğüt Dallarından Sanata Yolculuk
Milas ve çevresinde eskiden sıkça rastlanan sepetçilik sanatı, bölge halkının günlük hayatında önemli bir yere sahipti. Söğüt dalları ve çeşitli bitkisel malzemeler kullanılarak örülen sepetler, tarladan ürün taşımada, pazarda alışverişte ve evlerde eşya saklamada yaygın olarak kullanılırdı. Ancak plastik sepetlerin ve torbaların yaygınlaşmasıyla, geleneksel yöntemlerle üretilen sepetlere olan ilgi azaldı. Bugün Milas’ta sadece birkaç usta bu sanatı sürdürmeye çalışıyor.
Milas'ta Kalaycılığın Son Temsilcileri: Zamana Direnenler
Kalaycılık, Milas ilçesinde uzun yıllar boyunca önemli bir meslek olarak varlığını sürdürdü. Bakır kapların sağlıklı kullanımını sağlayan kalay ustaları, sokak sokak dolaşarak kapları kalaylar, böylece ürünlerin kullanım ömrünü uzatırdı. Ancak alüminyum, paslanmaz çelik ve plastik kapların yaygınlaşmasıyla kalaycılığa olan ihtiyaç azaldı. Günümüzde Milas'ta bu mesleği sürdüren çok az usta kaldı. Onlar, geleneksel kalaycılık mesleğinin yok olmaması için mesleğe gençlerin ilgi duymasını bekliyor.