Milas'ın Görünmeyen Tehlikesi: 2500 Yıllık Fay Kırılırsa Ne Olur?

Muğla ve Milas bölgesinin jeolojik yapısı, diri fay hatları nedeniyle sık sık depremlerin yaşandığı bir gerçeklikle karşı karşıya bırakıyor. Milas şehir merkezinden geçen iki büyük fay hattı bulunuyor ve bu hatların geçmişte ne zaman deprem ürettikleri biliniyor ancak gelecekte ne zaman çalışacakları bilinmiyor. Milas Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Azmi Peker, bölgenin deprem riski ve bu konuda yapılması gerekenler hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Muğla ve Milas'taki Diri Fay Hatları

Muğla'nın güneyinde meydana gelen depremlerin Milas'ı etkileyebileceği belirtilirken, en kritik fay hatlarından biri olarak Ören Fayı ve Gökova Fay Zonu gösteriliyor. 60 kilometre uzunluğundaki bu fay zonu, Mazı'dan başlayarak Gökova Körfezi'ne kadar uzanıyor ve 2500 yıldır sismik olarak hareketsiz durumda. Bu durum, bilim insanları tarafından "sismik boşluk" olarak tanımlanıyor ve potansiyel olarak 7.0 büyüklüğünde bir depremin olabileceğine işaret ediyor.

Milas'ın içinden geçen ve Maden Tetkik Arama (MTA) tarafından belirlenen diğer iki büyük fay hattı ise Karakuyu Fay Zonu ve Beçin Fay Segmenti olarak kayıtlara geçmiş durumda. Karaova Fay Zonu, Karakuyu Köyü'nden başlayarak Milas'ın merkezine kadar ulaşıyor ve şehri ikiye bölüyor. Beçin Fay Segmenti ise Ören'den başlayarak Çamılca ve Beçin'den geçerek Milas Mezarlığı'na kadar uzanıyor. Bu iki fay, tarihte depremler üretmiş ancak gelecekte ne zaman hareketleneceği bilinmiyor.

Deprem Master Planı: Neden Gerçekleşmedi?

Deprem riskine karşı en kritik adım, bilimsel verilere dayalı bir Deprem Master Planı oluşturmak. Eski Milas Belediye Başkanı Muhammet Tokat döneminde, Dokuz Eylül Üniversitesi ile ortak bir çalışma yapılması planlanmış ancak bu proje rafta kalmış.

Master plan kapsamında fay hatlarının niteliğini belirlemek, olası bir depremin etkilerini hesaplamak, bölge çapında risk haritaları çıkartmak ve yeni imar planlarını bu verilere göre oluşturmak hedefleniyordu. Ancak, çeşitli sebeplerle proje ilerlemedi.

Projeyi yürütmesi planlanan Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Başkanı Prof. Dr. Hasan Sözbilir'in görevden alınması, süreci olumsuz etkileyen faktörlerden biri oldu. Pandemi nedeniyle de toplantılar ve süreç aksadı. Daha sonra tekrar gündeme getirilen plan, bu kez de belediye tarafından beklemeye alındı ve nihayetinde uygulanamadı.

Azmi Peker, "Bu planı tekrar gündeme getirmeliyiz. Yeni Belediye Başkanı Fevzi Topuz'un da bu konuya destek vereceğine inanıyorum. Hangi partiden olursa olsun, bir belediye başkanının böyle bir planı halkın karşısına koyması ve hayata geçirmesi gerekiyor. Bu, Milas'ın geleceği için kritik bir adımdır." dedi.

Deprem Riskine Karşı Alınması Gereken Tedbirler

Bölgede bundan sonra inşa edilecek yapıların sıkı denetlenmesi gerektiğini belirten Peker, yeni imar planlarında fay hatlarına yakın alanlara yapılaşma izni verilmemesi gerektiğini vurguluyor. Fay zonlarının belirlenerek "tampon bölge" oluşturulması, zemin etütlerinin sıkı denetlenmesi ve deprem risk haritalarının güncellenmesi gerektiren öncelikli adımlar arasında yer alıyor.

Ayrıca, şehrin içinden geçen fay hatlarının hareketlenmesi durumunda hangi yolların kapanabileceği, acil toplanma merkezlerine hangi yollarla ulaşılabileceği gibi detayları da içeren kapsam lı bir deprem planının hayata geçirilmesi önem arz ediyor.

Muğla ve Milas bölgesi, geçmişte büyük depremler üretmiş fay hatlarını barındıran aktif bir deprem bölgesi olarak dikkat çekiyor. Bu bölgelerde jeoloji mühendislerinin, akademisyenlerin ve kamu kurumlarının ortak bir çalışma yaparak bilimsel temelli bir yol haritası belirlemesi gerekiyor.

Milas Jeoloji Mühendisleri Odası ve bilim insanlarının bu konuda önemli çabaları olsa da, yetkili kurumların harekete geçmesi ve projeleri desteklemesi elzem. Şu ana kadar rölantiye alınan Deprem Master Planı'nın hayata geçirilmesi, bölgenin gelecekte yaşayabileceği olası yıkımı önlemek adına atılacak en büyük adım olacak.