Sıfır Otomobil Yok Nedeni: Al-Satçılar

Türkiye’de yılın ilk 4 ayında 333 bin 650 adet sıfır araç satılırken, vatandaş bayilerde araba bulamıyor. Ticaret Bakanlığı’nın 6 ay 6 bin kilometre şartını delen al-satçılar sistemi adeta kilitliyor. Oto galeriler bireysel al-satçılarla iş birliği yaparak sıraya kendi tanıdıklarını yerleştiriyor. Filo kiralama sektörü de durumdan şikayetçi.

Türkiye otomobil pazarı bu yılın ilk 4 ayında yüzde 60 artışla 333 bin 650 adet satışa imza atarak rekor üstüne rekor kırarken vatandaşların ve filo kiralama sektörünün bayilerde alacak araç bulamaması kafaları karıştırdı.

ÜRETİM YAPILIYOR TRANSFER OLMUYOR

Yeni Şafak’ın haberine göre pandemiyle birlikte çıkan çip kriziyle düşen dünya otomobil üretimi geçtiğimiz yıl sonundan itibaren bir miktar kendini toparlasa da lojistik sorunlar sebebiyle otomobillerin transferi zorlaşmış durumda. Türkiye’de otomobil satışı yapan Avrupalı markalar fabrikada bekleyen araçların transferini gerçekleştirmekte zorlandığını açıklamışlardı. Distribütörler veya marka temsilcilikleri ise Türkiye’ye transfer için kendi gücünü kullanarak maliyeti artırmak pahasına transfer gerçekleştirmeye çalışıyor. Gemilerdeki doluluk veya personel sıkıntısı karayoluyla aşılmaya çalışılıyor.

DÜNYADA TALEP YÜKSEK BOYUTTA

3 yıl boyunca üretim kaybına uğrayan küresel otomotiv sektörünün toplamda 50 milyona yakın talebi ertelediği biliniyor. Ertelemeyle birlikte toparlanamayan fabrikaların yetersiz çalışma kapasiteleri ihtiyacı artırıyor. Avrupa ve Amerika kıtasında da artan talepler Türkiye’ye gelişleri geciktiren sebepler arasında. Öte yandan karlılığa da bakan otomotiv üreticileri düşük kategoride yer alan Türkiye’ye tedarikte iştahsız yaklaşıyor.

KUR BEKLENTİSİ ARAÇ ALDIRIYOR

Yıllık 850 bin civarında aracın satıldığı Türkiye pazarının yüzde 60’ı ithal araçlardan oluşuyor. Döviz kurundaki oynaklık beklentileriyle birlikte artan otomobil fiyatlarını fırsata çevirmeye çalışanların yanı sıra enflasyona karşı birikiminin değerini korumak isteyenler otomobile yöneliyor. Otomobilin tercih sebepleri arasında kolayca alınıp satılabiliyor olmasından kaynaklanıyor. Fiyatı artan konutlara ulaşamayan yatırımcılar otomobili tercih ediyor. Karlılığı da yüksek boyutlara ulaşan otomotiv sektörü yatırımcının gözünde zirveyi bırakmıyor.

10 BİN GALERİ SÜREKLİ SIRADA

Bayilerde otomobil bulunamamasının bir diğer sebebi ise Türkiye’de faaliyet gösteren 10 binden fazla oto galerinin bireysel al-satçı iş birliğiyle sıraya sürekli kendi tanıdıklarını yerleştirmesi. Ticaretini de gayri nizami yollardan sürdürmeye çalışan oto galeriler bireysel tüketicinin önündeki en büyük engel olarak duruyor. Galericilerin yanı sıra kendi iş kolu olmamasına rağmen otomobil ticareti yapan diğer işletmeler de gerçekten ihtiyacı olan müşterinin önünü kesen bir başka sebep olarak karşımıza çıkıyor.

FİLOLAR ALACAK ARAÇ BULAMADI

Araç kiralama şirketleri bu yıl otomotiv markalarının kapılarını aşındırıyor. Satın alacak araç bulamayan 87 milyar liralık büyüklükteki sektörün 245 bin aracı bulunuyor. Araç bulamadığı için müşterisini kaybeden ve işleri bozulan filo kiralamacılar, eskiyen araçlarının kontratlarını müşteriyi elde tutmak adına zararına uzatma yoluna gidiyor.

YILLIK 3 SATIŞ HAKKI SİSTEMİ KİLİTLİYOR

Ticaret Bakanlığı’nın 6 ay 6 bin kilometre şartını bireysel kullanıcının yıllık 3 kez satış yapabildiği motorlu taşıt hakkından aşan al-satçılar sistemi adeta kilitliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı 100 bin kişinin geçtiğimiz yıl bu hakkı aştığını ifade etmişti. Bu yılın ilk 3 ayında otomotiv ticaretinin boyutları da arttı. Hareketlilik TÜİK verilerine ise Mart’ta 1 milyonu aşan şekilde yansıdı. Bu yılın ilk 3 ayında 2. el ticareti 2,7 milyon adedi geçti.